در این مطلب به طور کامل در مورد استابلایزر صحبت میکنیم و هر آنچه که برای انتخاب مناسب یک استابلایزر کارآمد نیاز دارید، به شما ارائه میکنیم. عوامل مختلفی در خرید استابلایزر موثر هستند که به همه آنها میپردازیم و قدم به قدم شما را تا خرید یک استبلایزر مناسب همراهی میکنیم.
از طریق فهرست زیر میتوانید مستقیما به مطالب موردنظرتان دسترسی داشته باشید:
استابلایزر
در حال نمایش 3 نتیجه
استابلایزر دستگاهی است که برای تثبیت دامنه ولتاژ استفاده میشود. اگر ولتاژ ورودی در بازه مشخصی باشد، استابلایزر میتواند دامنه ولتاژ ورودی را در حد استاندارد تنظیم و تثبیت کند. در صورتی که میزان افت و خیز ولتاژ برق ورودی بیشتر از توان استابیلایزر باشد، جریان برق را برای محافظت از تجهیزات قطع میکند.
استابلایزر در اصل اتوترانسفورمری است که با داشتن یک سیستم کنترل، به صورت اتوماتیک عمل تثبیت دامنه ولتاژ را انجام میدهد. استابلایزر در اصل یک استبلایزر ولتاژ (Voltage Stabilizer) است و به نامهای مختلفی از جمله تثبیت کننده خودکار ولتاژ یا AVR (Automatic Voltage Regulator) ، محافظ ولتاژ و تنظیم کننده ولتاژ نیز شناخته میشود. همچنین استابلایزر به صورت استابیلایزر یا استبلایزر هم نوشته میشود.
میزان ولتاژ استاندارد برق ایران برای حالت تک فاز 220 ولت و برای حالت سه فاز 380 ولت است. استبلایزرهای تک فاز قابلیت تثبیت دامنه ولتاژ ورودی در بازه (248-175 ولت) و استابلایزرهای سه فاز قابلیت تثبیت دامنه ولتاژ ورودی در بازه (430-304 ولت) را دارند.
متاسفانه به دلیل توزیع نامناسب و فرسودگی شبکه برق، جریان برق شهر نوسان و نویز زیادی دارد. نوسانات برق و افت و خیز ولتاژ از رایجترین عوامل آسیب و خرابی تجهیزات الکتریکی است. این نوسانات و افت و خیز دائمی ولتاژ، به مرور باعث کاهش عمر و آسیب به تجهیزات الکتریکی میشوند. قطعاتی از جمله موتور، پاور، مدار الکترونیکی و کمپرسور در برابر نوسانات ولتاژ برق بسیار حساس و آسیبپذیر هستند. از طرفی برد الکترونیک تجهیزات در بازه مشخصی از ولتاژ ورودی، کار میکند و افت و خیز ولتاژ به برد فشار میآورد و باعث خرابی آن میشود. استفاده از استبلایزر برای تثبیت دامنه ولتاژ، در کاهش خسارات و هزینههای ناشی از بیکیفیتی جریان برق نقش موثری دارد.
از طرفی استفاده از استابلایزر در مواردی که افزایش یا کاهش ولتاژ دائمی وجود دارد، راهکار اصلی است. عموما در دو دسته از اماکن، مشکل کاهش یا افزایش دائمی ولتاژ وجود دارد:
- انتهای خطوط انتقال برق
- شهرک های صنعتی و مناطقی که بارهای بزرگ در شبکه هستند
در ادامه به بررسی کاربرد استبلایزر در این مناطق میپردازیم.
استابلایزر برای انتهای خطوط انتقال برق
باغها و محیطهای روستایی در انتهای خطوط برق قرار دارند. در این مناطق ولتاژ عموما کمتر از میزان استاندارد است ولی امکان افت و خیز ولتاژ وجود دارد. با استفاده از یک استابلایزر مناسب،دامنه ولتاژ در این مناطق به میزان استاندارد تثبیت میشود.
استابلایزر برای شهرکهای صنعتی و مناطقی که بارهای بزرگ در مدار هستند
در مناطقی که بارهای بزرگ در مدار هستند از جمله شهرکهای صنعتی، کورههای قوس، کورههای القایی و جاهایی که کلیدزنی خازنی در حجم و وسعت و توان بالا انجام میشود، امکان افزایش یا کاهش ولتاژ وجود دارد.
در صورت خارج کردن بارهای بزرگ از مدار و یا بالعکس اتصال برخی از بارها به مدار، ولتاژ شبکه نسبت به میزان استاندارد، افزایش یا کاهش مییابد.
وقتی تمام دستگاهها و ماشین آلات در مدار هستند، ولتاژ 220 ولت است. اما وقتی در پایان کار، بعضی از ماشین آلات را خاموش کنند و از مدار خارج کنند، ولتاژ بالا میرود. بعضی مواقع هم ممکن است که اتصال برخی از بارها به مدار، باعث افت ولتاژ در شبکه شوند. در هر صورت، افت و خیز ولتاژ، به تجهیزات متصل به شبکه، آسیب میزند. بنابراین میتوان با استفاده از یک استبلایزر ولتاژ در شهرکهای صنعتی و مناطقی که افزایش یا کاهش ولتاژ به صورت مداوم اتفاق میافتد، دامنه ولتاژ را در حد استاندارد تثبیت کرد.
در این مطلب همه نکاتی که برای خرید یک استبلایزر مناسب لازم دارید را شرح میدهیم.
در ابتدا انواع استابلایزر را به صورت کامل تعریف میکنیم و مزایای و معایب استفاده از هرکدام و کاربرد هر یک را بیان میکنیم. سپس به استبیلایزر تک فاز و سه فاز و توان استابلایزر میپردازیم.
توجه داشته باشید که هیچ کدام از استبلایزرها برای افت و خیز ناگهانی ولتاژ مناسب نیستند و برای مراقبت از تجهیزات در برابر آسیب و خســـارات ناشی از نوسانات ناگهــانی ولتاژ، باید از یو پی اس آنلاین که تمام فاکتورهای حفاظتی را دارد، استفاده کرد.
همچنین مدار عملکرد انواع استبلایزر دارای تاخیر است در حالی که یو پی اسها بدون تاخیر و با سرعت بالا عمل میکنند.
قبل از انتخاب و خرید استابلایزر، به تفاوت های استابلایزر و یو پی اس دقت کنید.
انواع استبلایزر و عملکرد هر کدام
انواع استبلایزر متفاوتی در بازار وجود دارد که موارد پرکاربرد آنها عبارتند از رلهای، سروو موتور و استاتیک. در این بخش از مطلب، عملکرد و ویژگیهای این استابلایزرها را توضیح میدهیم.
استابلایزر رله ای یا استابلایزر ولتاژ پله ای
در استبلایزر رله ای برای جبران افزایش یا کاهش ولتاژ، تعداد سیم پیچی که جریان از آن عبور داده میشود، تغییر میکند و ولتاژ تثبیت میشود. ساختار آن به این صورت است که از هسته سیم پیج چند سیم بیرون میآید و هر کدام به رلههای مختلف میرود. سپس متناسب با اینکه ولتاژ چقدر کم و زیاد شده، جریان به صورت گسسته بین این رلهها جا به جا میشود و ولتاژ در خروجی تثبیت میشود.
استابلایزرهای رله ای در توانهای پایینتر تولید میشوند و قیمت ارزانتری به نسبت انواع دیگر دارند. چون ولتاژ با پلههای 10 تا 20 ولتی و به صورت گسسته تنظیم میشود، برای تجهیزاتی که به تغییرات ولتاژ کمتر از 10 ولت حساس هستند، مناسب نیستند.
مزایا و معایب استابلایزر رله ای
استفاده از استبلایزرهای رله ای، مزایا و معایبی دارد که به مهمترین آنها میپردازیم:
- سرعت سوئیچ بیشتر و اصلاح ولتاژ بالا
- قابلیت تحمل جریانهای لحظهای بالا
- هزینه تعمیر کم
- تغییرات ولتاژ با پلههای 10 تا 20 ولت
- تغییر ولتاژ به صورت پلهای و گسسته
- سرو صدای زیاد
- در توانهای محدود موجود هستند
کاربرد استبلایزر رله ای
در چند موقعیت استفاده از استابلایزرهای رله ای مناسب است:
- در صورتی که تجهیزات به افزایش و کاهش کمتر از 10 ولت حساس نیستند.
- مواقعی که تجهیزات مورد استفاده کم مصرف هستند.
- وقتی که محدودیت بودجه وجود دارد.
استابلایزر سروو موتور
استابلایزر سروو موتور دارای یک موتور از نوع سروو است. در این نوع استبلایزرها، از یک برس یا براش کربن که بر روی سیم پیچ حرکت میکند، برای تنظیم دامنه ولتاژ استفاده میشود. با حرکت سرووموتور به صورت پیوسته روی سیم پیچ ثانویه، دامنه ولتاژ به صورت پیوسته کم و زیاد شده و تثبیت میشود.
مزایا و معایب استابلایزر سروو موتور
استبلایزرهای سرووموتور دارای مزایا و معایبی هستند که مهمترین آنها عبارتند از:
- دقت بالا در تنظیم تغییرات ولتاژ
- قابلیت اطمینان بیشتر
- قابلیت تحمل جریانهای لحظهای بالا
- صدای کمتر از انواع رله ای
- صدای بیشتر از انواع استاتیک
- قیمت بیشتر به نسبت انواع رله ای
- فرسایش و استهلاک تدریجی برس کربن
کاربرد استبلایزر سرووموتور
استفاده از استبلایزر سروو موتور با قابلیتهایی که دارد، در موارد زیر مناسب است:
- در مکانهایی که کاهش یا افزایش ولتاژ جریان برق، دائمی است.
- در مواقعی که تجهیزات به نوسانات لحظهای حساس نیستند.
- در صورتی که از تجهیزات توان بالا و سه فاز استفاده میشود.
استابلایزر استاتیک
این نوع استبلایزرها همانطور که از اسمشان پیداست، هیچگونه قطعه مکانیکی متحرکی برای تنظیم ولتاژ ندارند و از قطعات الکترونیکی برای تثبیت دامنه ولتاژ استفاده میکنند. در استابیلایزر استاتیک یک میکروپروسسور یا ریزپردازنده وجود دارد که نوسان برق را تشخیص داده و به کانورتر الکتریکی سیگنالی را ارسال میکند تا تبدیل ولتاژ را انجام دهد. سرعت این نوع تثبیت کنندههای دامنه ولتاژ، بسیار بالا است و عملکرد دقیقی دارند.
مزایا و معایب استابلایزر استاتیک
مهم ترین مزایا و معایب استابلایزر های استاتیک عبارتند از:
- تنظیم ولتاژ با دقت بالا به نسبت انواع رله ای و سروو موتوری
- سرعت پاسخ (ریسپانس) بالا
- قیمت بالا
- قابلیت تحمل جریانهای لحظهای بالا را ندارند
- در توانهای محدود موجود هستند
کاربرد استبلایزر استاتیک
در چند موقعیت استفاده از استبلایزرهای استاتیک مناسب است:
- تجهیزاتی که توان مصرفی بالایی ندارند.
- تجهیزاتی که به سرعت ریسپانس بالایی نیاز دارند.
- تجهیزاتی که جریان راه اندازی ندارند.
- وقتی که محدودیت بودجه وجود دارد.
استابلایزر تک فاز و سه فاز
استبلایزر باید از نظر تک فاز یا سه فاز بودن با نوع برق مصرفی تجهیزاتی که به آن متصل میشود، همخوانی داشته باشد. استابلایزر تک فاز برای تجهیزاتی که با برق تک فاز کار میکنند، مناسب است. عموما منازل مسکونی، ادارات و فروشگاهها نیاز به برق تک فاز و ولتاژ 220 ولت دارند.
اما در مناطق صنعتی، کارخانجات، مناطق نظامی و مکانهایی که نیازمند برق با ولتاژ بالا (برق سه فاز) هستند، باید از استابلایزر سه فاز استفاده شود.
توجه داشته باشید که استابلایزرهای سه فاز دارای ساختار پیچیدهتر و ویژگیها و قیمت متفاوتی به نسبت انواع استبلایزر تک فاز هستند.
توان استابلایزر
برای انتخاب یک استبلایزر با توان مناسب، باید به چند مورد دقت کنید. عواملی از جمله مقدار جریان مصرفی، تعداد لوازم برقی و نوع تجهیزات مورد استفاده در محاسبه توان استابلایزر باید درنظر گرفته شوند. همچنین توجه کنید که آیا از همه وسایل خود به صورت همزمان استفاده میکنید یا نه.
استبلایزرها در توانهای مختلفی در بازار موجود هستند که برای اطمینان از انتخاب صحیح توان استابیلایزر موردنظر خود، حتما با مشاوران و کارشناسان مجرب مشورت کنید.
جهت محاسبه توان نامی استابلایزر تک فاز و سه فاز از فرمول زیر استفاده می کنیم:
در انتخاب توان استابلایزر دقت کنید. توان بدست آمده، حداکثر توان استبلایزر است و هیچگاه نباید بیش از 50 تا 60 درصد ظرفیت استابلایزر اشغال شود تا هم طول عمر استابلایزر بیشتر شود و هم بتواند جریانهای لحظهای را تحمل کند.
استبلایزر از اجزا و بخشهای مختلفی تشکیل شده است. مهمترین بخشهای استابلایزر ولتاژ شامل اتوترانسفورمر، سیستم کنترلی، کلید بای پس و رابط کاربری آنها میپردازیم.
بخش اصلی استبلایزر یک اتوترانسفورمر یا اتوترانسفورماتور است که دارای یک هسته و سیم پیچ اولیه و سیم پیچ ثانویه است. سیم پیج اولیه به برق ورودی و سیم پیچ ثانویه به تجهیزات متصل در خروجی متصل است. هر نوع استابلایزر، بسته به نوع و عملکرد آن، دامنه ولتاژ را با تغییر تعداد سیم پیچهای اولیه یا ثانویه، تثبیت میکند.
یک استبلایزر همچنین دارای بخشهای دیگری از جمله سیستم های کنترلی است که شامل کلید بای پس و مدار کنترلی کوچکی که ولتاژ ورودی را اندازه گیری میکند و در خروجی فرمان را به رله با سروو موتور می دهد، نیز است.
کلید بای پس برای خارج کردن استابلایزر از مدار استفاده می شود. بهتر است در زمان استفاده از تجهیزاتی که جریان راه اندازی بالایی دارند، استابلایزر را از مدار خارج کنید.
استابلایزر دارای یک اسکلت فلزی، نمایشگر LCD یا LED یا عقربهای است که ولتاژ ورودی و خروجی را نشان میدهد.
اتوترانسفورمر در یک استابلایزر تک فاز، یک جفت سیم پیچ اولیه و ثانویه و در یک استبلایزر سه فاز، سه جفت سیم پیچ اولیه و ثانویه دارد و بنابراین ساختار آن کمی پیچیدهتر است.
دستگاه استبیلایزر ولتاژ مزایا و کاستیهایی دارد و لازم است برای انتخاب صحیح یک دستگاه با کارایی بالا، به همه آنها توجه شود.
مزایای استفاده از استابلایزر
- دارای فاکتورهای حفاظتی در برابر اتصال کوتاه و دمای بیش از حد
- پیشگیری از آسیب دستگاهها و کاهش هزینه خسارات ناشی از نوسانات برق و افت و خیز ولتاژ
- افزایش طول عمر تجهیزات
- کارایی مناسب و قیمت مقرون به صرفه
البته استابلایزر دارای کاستیهایی نیز هست که در این بخش به آنها اشاره میکنیم.
معایب استفاده از استابلایزر
- استابلایزرها به صورت کلی کنـد یا لخت هستند. چون استابلایزرهای رلهای و سروو موتوری از قطعات مکانیکی تشکیل شدهاند، عملکردشان کند است. اگرچه در استبلایزر استاتیکی از قطعات مکانیکی استفاده نشده، اما به دلیل لختی تجمیع ولتاژ، دارای lag یا تاخیر هستند (البته لختی نوع استاتیک کمتر از انواع دیگر است).
- در استبلایزرها حــداقل سرعت ریسپــانس 500 میلی ثانیه تا 1000 میلی ثانیه یا 1 ثانیه است؛ یعنی نوسـانات سریع با دیوریشن (duration) یا طول عمر کوتاه را نمیتوانند دنبال کنند. به عبارت دیگر، اگر نوسانی ولتاژ را در عرض مدت 100 میلی ثانیه از 230 ولت به 2000 ولت (2کیلوولت) برساند، استبلایزر به دلیل اینکه کند است، فرصت واکنش ندارد. اگرچه نوسانات شدید با افزایش ولتاژ با دامنه بسیار زیاد و با طول عمر کوتاه، به ندرت اتفاق میافتد، اما همین میتواند به تجهیزات آسیب جدی وارد کند.
- همچنین استابلایزرها فقط دامنه ولتاژ را تثبیت میکنند و برای تجهیزات حساس مناسب نیستند.
در دستگاههایی مثل یو پی اس که قطعات الکترونیک دارند؛ چون سرعت ریسپانس آنها بسیار بالا است، پس لختی صفر دارند و این قابلیت را دارند که در برابر نوسانات شدید یا افزایش ولتاژ با دامنه بسیار زیاد و با دیوریشن کوتاه از تجهیزات کاملا محافظت کنند.
یو پی اس و استبلایزر از نظر ویژگیها و قابلیتهایی که دارند، متفاوت هستند. در دو اینفوگرافیک زیر، میتوانید مهمترین تفاوتهای این دو دستگاه را مشاهده کرده و آنها را با هم مقایسه کنید.
مشاهده ویدیو تفاوت استابلایزر و یو پی اس و مقایسه عملکرد این دو دستگاه
تجهیزات مختلف دارای ویژگیها، قابلیتها و مشخصات فنی متفاوتی هستند که در صفحه هر محصول و به صورت خاص در جدول مشخصات آن ذکر میشود.
برای اطلاع از ویژگیها و مشخصات فنی انواع استبلایزر ولتاژ، به صفحه محصول هر کدام از طریق لینکهای زیر مراجعه کنید.
عوامل مختلفی در قیمت تمام شده استبلایزر تاثیرگذار هستند. کیفیت و میزان هرکدام از این موارد در افزایش یا کاهش قیمت فروش استبلایزر نقش مهمی دارد. مهمترین این عوامل شامل موارد زیر است:
توان استابلایزر بر حسب ولت آمپر
توان استبلایزر باید جوابگوی نیاز تجهیزاتی که به آن متصل می شوند، باشد. استابلایزرهایی که برای تجهیزات صنعتی استفاده میشوند، توانهای بالا در حد چند صد کیلو ولت آمپر دارند. هر چقدر توان استابلایزر بیشتر باشد، قیمت آن بیشتر است.
تک فاز یا سه فاز بودن استابلایزر
اصولا استابلایزرهای تک فاز توانهای پایینتر و قیمت ارزانتری دارند ولی استبلایزرهای سه فاز، توان بیشتر و قیمت بالاتری دارند.
کیفیت سیم پیچ
کیفیت و مواد استفاده شده در سیم پیچ اتوترانسفورمر موجود در استابلایزر، در قیمت نهایی آن تاثیرگذار است. مواردی که به نوعی در قیمت گذاری یو پی اس موثر هستند، عبارتند از: عایقبندی بهتر سیم پیچ، ناخالصی کمتر مس سیمها، کیفیت بالاتر هسته آهنی، انجام سیم پیچی توسط ماشین آلات و با دقت بالا. هرکدام از این عوامل باعث افزایش طول عمر استابلایزر و در نتیجه افزایش قیمت آن میشود.
کیفیت بستهبندی
کیفیت بسته بندی برای محافظت از دستگاه در هنگام حمل و نقل و جا به جایی، اهمیت زیادی دارد. کیفیت بالای بدنه در حفظ سلامت دستگاه در مواقع آتش سوزی و یا آب گرفتگی تاثیر زیادی دارد. همچنین بدنه استابلایزر باید ضدزنگ و عایق الکتریسیته باشد.
کیفیت مدار کنترلی
هر چقدر مدار کنترلی سرعت ریسپانس بالاتر و تکنولوژی بهروزتری داشته باشد، طول عمر بیشتر و قیمت بالاتری دارد.
سرعت پاسخدهی یا ریسپانس تایم
سرعت پاسخ دهی در عملکرد و کارایی استابلایزر تاثیرگذار است و بنابراین استبلایزرهایی که سرعت پاسخ دهی بالاتری دارند، عملکرد بهتر و کاربرد بیشتری دارند و بالطبع ارزش بیشتری هم دارند.
برند و خدمات پشتیبانی
برند استبلایزر هم مثل هر محصول دیگری نشاندهنده کیفیت دستگاه و یک سری از ویژگیها و قابلیتها است. همچنین کیفیت خدمات پشتیبانی که برندها ارائه میکنند، متفاوت است. بنابراین برندهای مختلف این محصول، قیمتهای مختلفی دارند.
1- استابلایزر چه تفاوتی با یو پی اس دارد؟
بزرگترین تفاوتهای استبلایزر ولتاژ با یو پی اس در قابلیت فراهم کردن بک آپ تایم و سطح حفاظتی از تجهیزات الکتریکی متصل به آنها است. اما این دو عملا عملکرد و کاربردهای متفاوتی دارند. مطالعه بخش مقایسه استابلایزر و یو پی اس در این مقاله، ویژگیهای متفاوت استابلایزر ولتاژ و یوپی اس را به شما نشان میدهد.
2- آیا میتوان استابلایزر را جایگزین یو پی اس کرد؟
خیر.
3- آیا استابلایزر قابلیت بکآپ تایم دارد؟
خیر. در مواردی که استفاده از یو پی اس به خاطر یک سری ملاحضات و شرایط خاص ممکن نباشد، میتوان از ژنراتور برای تامین بک آپ تایم تجهیزات استفاده کرد. ولی به این نکته توجه داشته باشید که برق خروجی ژتراتور برای تجهیزات حساس اصلا مناسب نیست.
4- آیا استابلایزر همان محافظ برق است که در خانهها استفاده میشود؟
برخلاف باور بسیاری از افراد، این دو دستگاه یکسان نیستند. استابلایزر ولتاژ این قابلیت را دارد که اگر دامنه ولتاژ ورودی در بازه مشخصی باشد، آن را برای تجهیزات متصل در خروجی تثبیت کند. اما محافظ برق در صورت نوسانات برق، برق تجهیزات را قطع میکند و پس از تثبیت ولتاژ، برق را دوباره وصل میکند.
5- ترنسهای برق قدیمی چه شباهتی با استبلایزر داشتند؟
در زمانهای قدیم دستگاههایی به نام ترانس در منازل استفاده میشد که در اصل همان استابلایزر ولتاژ رلهای بودند و به اشتباه به اسم ترانس شناخته میشدند.