استابلایزر

در این مطلب به طور کامل در مورد استابلایزر صحبت می‌کنیم و هر آنچه که برای انتخاب مناسب یک استابلایزر کارآمد نیاز دارید، به شما ارائه می‌کنیم. عوامل مختلفی در خرید استابلایزر موثر هستند که به همه آنها می‌پردازیم و قدم به قدم شما را تا خرید یک استبلایزر مناسب همراهی می‌کنیم.
از طریق فهرست زیر می‌توانید مستقیما به مطالب موردنظرتان دسترسی داشته باشید:

استابلایزر دستگاهی است که برای تثبیت دامنه ولتاژ استفاده می‌شود. اگر ولتاژ ورودی در بازه مشخصی باشد، استابلایزر می‌تواند دامنه ولتاژ ورودی را در حد استاندارد تنظیم و تثبیت کند. در صورتی که میزان افت و خیز ولتاژ برق ورودی بیشتر از توان استابیلایزر باشد، جریان برق را برای محافظت از تجهیزات قطع می‌کند.
استابلایزر در اصل اتوترانسفورمری است که با داشتن یک سیستم کنترل، به صورت اتوماتیک عمل تثبیت دامنه ولتاژ را انجام می‌دهد. استابلایزر در اصل یک استبلایزر ولتاژ (Voltage Stabilizer) است و به نام‌های مختلفی از جمله تثبیت کننده خودکار ولتاژ یا AVR (Automatic Voltage Regulator) ، محافظ ولتاژ و تنظیم کننده ولتاژ نیز شناخته می‌شود. همچنین استابلایزر به صورت استابیلایزر یا استبلایزر هم نوشته می‌شود.
میزان ولتاژ استاندارد برق ایران برای حالت تک فاز 220 ولت و برای حالت سه فاز 380 ولت است. استبلایزرهای تک فاز قابلیت تثبیت دامنه ولتاژ ورودی در بازه (248-175 ولت) و استابلایزرهای سه فاز قابلیت تثبیت دامنه ولتاژ ورودی در بازه (430-304 ولت) را دارند.

متاسفانه به دلیل توزیع نامناسب و فرسودگی شبکه برق، جریان برق شهر نوسان و نویز زیادی دارد. نوسانات برق و افت و خیز ولتاژ از رایج‌ترین عوامل آسیب و خرابی تجهیزات الکتریکی است. این نوسانات و افت و خیز دائمی ولتاژ، به مرور باعث کاهش عمر و آسیب به تجهیزات الکتریکی می‌شوند. قطعاتی از جمله موتور، پاور، مدار الکترونیکی و کمپرسور در برابر نوسانات ولتاژ برق بسیار حساس و آسیب‌پذیر هستند. از طرفی برد الکترونیک تجهیزات در بازه مشخصی از ولتاژ ورودی، کار می‌کند و افت و خیز ولتاژ به برد فشار می‌آورد و باعث خرابی آن می‌شود. استفاده از استبلایزر برای تثبیت دامنه ولتاژ، در کاهش خسارات و هزینه‌های ناشی از بی‌کیفیتی جریان برق نقش موثری دارد.

از طرفی استفاده از استابلایزر در مواردی که افزایش یا کاهش ولتاژ دائمی وجود دارد، راهکار اصلی است. عموما در دو دسته از اماکن، مشکل کاهش یا افزایش دائمی ولتاژ وجود دارد:

در ادامه به بررسی کاربرد استبلایزر در این مناطق می‌پردازیم.

استابلایزر برای انتهای خطوط انتقال برق

باغ‌ها و محیط‌های روستایی در انتهای خطوط برق قرار دارند. در این مناطق ولتاژ عموما کمتر از میزان استاندارد است ولی امکان افت و خیز ولتاژ وجود دارد. با استفاده از یک استابلایزر مناسب،دامنه ولتاژ در این مناطق به میزان استاندارد تثبیت می‌شود.

استابلایزر برای شهرک‌های صنعتی و مناطقی که بارهای بزرگ در مدار هستند

در مناطقی که بارهای بزرگ در مدار هستند از جمله شهرک‌های صنعتی، کوره‌های قوس، کوره‌های القایی و جاهایی که کلیدزنی خازنی در حجم و وسعت و توان بالا انجام می‌شود، امکان افزایش یا کاهش ولتاژ وجود دارد.

در صورت خارج کردن بارهای بزرگ از مدار و یا بالعکس اتصال برخی از بارها به مدار، ولتاژ شبکه نسبت به میزان استاندارد، افزایش یا کاهش می‌یابد.

وقتی تمام دستگاه‌ها و ماشین آلات در مدار هستند، ولتاژ 220 ولت است. اما وقتی در پایان کار، بعضی از ماشین آلات را خاموش کنند و از مدار خارج کنند، ولتاژ بالا می‌رود. بعضی مواقع هم ممکن است که اتصال برخی از بارها به مدار، باعث افت ولتاژ در شبکه شوند. در هر صورت، افت و خیز ولتاژ، به تجهیزات متصل به شبکه، آسیب می‌زند. بنابراین می‌توان با استفاده از یک استبلایزر ولتاژ در شهرک‌های صنعتی و مناطقی که افزایش یا کاهش ولتاژ به صورت مداوم اتفاق می‌افتد، دامنه ولتاژ را در حد استاندارد تثبیت کرد.

استبلایزر از اجزا و بخش‌های مختلفی تشکیل شده است. مهم‌ترین بخش‌های استابلایزر ولتاژ شامل اتوترانسفورمر، سیستم کنترلی، کلید بای پس و رابط کاربری آنها می‌پردازیم.
بخش اصلی استبلایزر یک اتوترانسفورمر یا اتوترانسفورماتور است که دارای یک هسته و سیم پیچ اولیه و سیم پیچ ثانویه است. سیم پیج اولیه به برق ورودی و سیم پیچ ثانویه به تجهیزات متصل در خروجی متصل است. هر نوع استابلایزر، بسته به نوع و عملکرد آن، دامنه ولتاژ را با تغییر تعداد سیم پیچ‌های اولیه یا ثانویه، تثبیت می‌کند.
یک استبلایزر همچنین دارای بخش‌های دیگری از جمله سیستم های کنترلی است که شامل کلید بای پس و مدار کنترلی کوچکی که ولتاژ ورودی را اندازه گیری می‌کند و در خروجی فرمان را به رله با سروو موتور می دهد، نیز است.
کلید بای پس برای خارج کردن استابلایزر از مدار استفاده می شود. بهتر است در زمان استفاده از تجهیزاتی که جریان راه اندازی بالایی دارند، استابلایزر را از مدار خارج کنید.
استابلایزر دارای یک اسکلت فلزی، نمایشگر LCD یا LED یا عقربه‌ای است که ولتاژ ورودی و خروجی را نشان می‌دهد.

دستگاه استبیلایزر ولتاژ مزایا و کاستی‌هایی دارد و لازم است برای انتخاب صحیح یک دستگاه با کارایی بالا، به همه آنها توجه شود.

مزایای استفاده از استابلایزر

البته استابلایزر دارای کاستی‌هایی نیز هست که در این بخش به آنها اشاره می‌کنیم.

معایب استفاده از استابلایزر

در دستگاه‌هایی مثل یو پی اس که قطعات الکترونیک دارند؛ چون سرعت ریسپانس آنها بسیار بالا است، پس لختی صفر دارند و این قابلیت را دارند که در برابر نوسانات شدید یا افزایش ولتاژ با دامنه بسیار زیاد و با دیوریشن کوتاه از تجهیزات کاملا محافظت کنند.
یو پی اس و استبلایزر از نظر ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی که دارند، متفاوت هستند. در دو اینفوگرافیک زیر، می‌توانید مهم‌ترین تفاوت‌های این دو دستگاه را مشاهده کرده و آنها را با هم مقایسه کنید.

تجهیزات مختلف دارای ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و مشخصات فنی متفاوتی هستند که در صفحه هر محصول و به صورت خاص در جدول مشخصات آن ذکر می‌شود.
برای اطلاع از ویژگی‌ها و مشخصات فنی انواع استبلایزر ولتاژ، به صفحه محصول هر کدام از طریق لینک‌های زیر مراجعه کنید.

عوامل مختلفی در قیمت تمام شده استبلایزر تاثیرگذار هستند. کیفیت و میزان هرکدام از این موارد در افزایش یا کاهش قیمت فروش استبلایزر نقش مهمی دارد. مهم‌ترین این عوامل شامل موارد زیر است:

توان استابلایزر بر حسب ولت آمپر

توان استبلایزر باید جوابگوی نیاز تجهیزاتی که به آن متصل می شوند، باشد. استابلایزرهایی که برای تجهیزات صنعتی استفاده می‌شوند، توان‌های بالا در حد چند صد کیلو ولت آمپر دارند. هر چقدر توان استابلایزر بیشتر باشد، قیمت آن بیشتر است.

تک فاز یا سه فاز بودن استابلایزر

اصولا استابلایزرهای تک فاز توان‌های پایین‌تر و قیمت ارزان‌تری دارند ولی استبلایزرهای سه فاز، توان بیشتر و قیمت بالاتری دارند.

کیفیت سیم پیچ

کیفیت و مواد استفاده شده در سیم پیچ اتوترانسفورمر موجود در استابلایزر، در قیمت نهایی آن تاثیرگذار است. مواردی که به نوعی در قیمت گذاری یو پی اس موثر هستند، عبارتند از: عایق‌بندی بهتر سیم پیچ، ناخالصی کمتر مس سیم‌ها، کیفیت بالاتر هسته آهنی، انجام سیم پیچی توسط ماشین آلات و با دقت بالا. هرکدام از این عوامل باعث افزایش طول عمر استابلایزر و در نتیجه افزایش قیمت آن می‌شود.

کیفیت بسته‌بندی

کیفیت بسته بندی برای محافظت از دستگاه در هنگام حمل و نقل و جا به جایی، اهمیت زیادی دارد. کیفیت بالای بدنه در حفظ سلامت دستگاه در مواقع آتش سوزی و یا آب گرفتگی تاثیر زیادی دارد. همچنین بدنه استابلایزر باید ضدزنگ و عایق الکتریسیته باشد.

کیفیت مدار کنترلی

هر چقدر مدار کنترلی سرعت ریسپانس بالاتر و تکنولوژی به‌روزتری داشته باشد، طول عمر بیشتر و قیمت بالاتری دارد.

سرعت پاسخ‌دهی یا ریسپانس تایم

سرعت پاسخ دهی در عملکرد و کارایی استابلایزر تاثیرگذار است و بنابراین استبلایزرهایی که سرعت پاسخ دهی بالاتری دارند، عملکرد بهتر و کاربرد بیشتری دارند و بالطبع ارزش بیشتری هم دارند.

برند و خدمات پشتیبانی

برند استبلایزر هم مثل هر محصول دیگری نشان‌دهنده کیفیت دستگاه و یک سری از ویژگی‌ها و قابلیت‌ها است. همچنین کیفیت خدمات پشتیبانی که برندها ارائه می‌کنند، متفاوت است. بنابراین برندهای مختلف این محصول، قیمت‌های مختلفی دارند.

1- استابلایزر چه تفاوتی با یو پی‌ اس دارد؟

بزرگ‌ترین تفاوت‌های استبلایزر ولتاژ با یو پی اس در قابلیت فراهم کردن بک آپ تایم و سطح حفاظتی از تجهیزات الکتریکی متصل به آنها است. اما این دو عملا عملکرد و کاربردهای متفاوتی دارند. مطالعه بخش مقایسه استابلایزر و یو پی اس در این مقاله، ویژگی‌های متفاوت استابلایزر ولتاژ و یوپی اس را به شما نشان می‌دهد.

2- آیا می‌توان استابلایزر را جایگزین یو پی‌ اس کرد؟

خیر.

3- آیا استابلایزر قابلیت بک‌آپ تایم دارد؟

خیر. در مواردی که استفاده از یو پی اس به خاطر یک سری ملاحضات و شرایط خاص ممکن نباشد، می‌توان از ژنراتور برای تامین بک آپ تایم تجهیزات استفاده کرد. ولی به این نکته توجه داشته باشید که برق خروجی ژتراتور برای تجهیزات حساس اصلا مناسب نیست.

4- آیا استابلایزر همان محافظ برق است که در خانه‌ها استفاده می‌شود؟

برخلاف باور بسیاری از افراد، این دو دستگاه یکسان نیستند. استابلایزر ولتاژ این قابلیت را دارد که اگر دامنه ولتاژ ورودی در بازه مشخصی باشد، آن را برای تجهیزات متصل در خروجی تثبیت کند. اما محافظ برق در صورت نوسانات برق، برق تجهیزات را قطع می‌کند و پس از تثبیت ولتاژ، برق را دوباره وصل می‌کند.

5- ترنس‌های برق قدیمی چه شباهتی با استبلایزر داشتند؟

در زمان‌های قدیم دستگاه‌هایی به نام ترانس در منازل استفاده می‌شد که در اصل همان استابلایزر ولتاژ رله‌ای بودند و به اشتباه به اسم ترانس شناخته می‌شدند.