در سیستم های برق اضطراری، حفظ پایداری و کارایی یو پی اس (UPS) از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از ابزارهای کلیدی برای نظارت، تحلیل و بهینه سازی عملکرد این سیستم ها، دستگاه پاور آنالیزر یا دیتالاگر است. این دستگاه ها با اندازه گیری و ثبت پارامترهای الکتریکی مانند ولتاژ، جریان، توان، هارمونیک ها و سایر مشخصه های کیفیت برق، امکان شناسایی مشکلات و بهینه سازی عملکرد یو پی اس را فراهم می‌کنند. در این مقاله، به بررسی نقش و کاربردهای پاور آنالیزر یا دیتا لاگر در تعمیر تخصصی یو پی اس و اهمیت آنها در افزایش بازده و کاهش هزینه های نگهداری تجهیزات برق اضطراری می‌پردازیم.
دستگاه دیتالاگر یا ثبات کیفیت توان چیست؟
دستگاه ثبات کیفیت توان یک ابزار پیشرفته برای اندازه گیری و ثبت داده های مرتبط با شبکه های برق و تجهیزات الکتریکی است که با نام های مختلفی از جمله دیتالاگر (Data Logger) یا پاور آنالایزر (Power Analyzer) نیز شناخته می‌شود. این دستگاه امکان پایش دقیق، گسترده و دائمی پارامترهای شبکه برق و تجهیزات الکتریکی را در سه حوزه انرژی الکتریکی، کیفیت توان الکتریکی و آنالیز وضعیت موتورهای الکتریکی فراهم می‌آورد.
با افزایش نیاز به بهینه سازی انرژی در صنایع بزرگ و اهمیت ارتقای کیفیت توان الکتریکی، استفاده از دستگاه‌های پایش پیشرفته مانند دیتالاگر بیش از پیش ضروری شده است. این دستگاه ها با ارائه داده های دقیق و جامع، به شناسایی مشکلات، بهبود عملکرد و طراحی های بهینه در شبکه‌های برق و تجهیزات الکتریکی کمک می‌کنند.
قابلیت های دستگاه پاور آنالیزر
با پیشرفت فناوری و پیچیدگی سیستم‌های الکتریکی، اندازه گیری و تحلیل پارامترهای برقی اهمیت زیادی یافته است. دستگاه پاور آنالیزر، ابزاری کلیدی برای مانیتورینگ پارامترهایی مانند ولتاژ، جریان، توان، انرژی و هارمونیک ها است که در صنایع بزرگ و کوچک کاربرد دارد و به بهبود بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و افزایش قابلیت اطمینان سیستم های برقی و تجهیزات برق اضطراری کمک می‌کند. در این بخش، قابلیت‌های مهم این دستگاه بررسی می‌شود.
- امکان اندازه گیری
دستگاه دیتالاگر امکان اندازه گیری اغلب پارامترهای پایه شبکه برق مثل ولتاژ، جریان، توان های اکتیو و راکتیو، انرژی و بسیاری از پارامترهای پیشرفته کیفیت توان مثل هارمونیک های ولتاژ و جریان تا مرتبه 50ام، فازهای هارمونیکی، توان های هارمونیکی، انواع رویداد های شبکه مثل کمبود ولتاژ (Voltage Sag) و پیشبود ولتاژ (Voltage Swell) و… را دارد.
به علاوه، دستگاه دیتا لاگر امکان ثبت شکل موج های ولتاژ و جریان از یک نیم سیکل تا چند صد هزار سیکل را دارد که با استفاده از آن می‌توان تحلیل های پیشرفته کیفیت توان و تحلیل های گوناگونی بر روی انواع بارها نظیر تحلیل جریان موتور (MCSA) و… را انجام داد.
- دقت اندازه گیری
دستگاه های پاور آنالایزر دارای کلاس دقت اندازه گیری انرژی اکتیو ۰.۲ و حتی کمتر هستند.
- امکان ذخیره سازی و قابلیت های ارتباطی دستگاه
برای انجام انواع مطالعات سیستم ها و تحلیل های کیفیت توان و همچنین جهت مانیتورینگ داده ها نیاز است که داده های اندازه گیری شده توسط دستگاه دیتا لاگر بصورت مناسب و در یک بازه زمانی طولانی مدت ذخیره شوند و از طریق بستر ارتباطی مناسبی مثل اترنت به اتاق کنترل یا اتاق سرور انتقال داده شوند.
کاربردهای دستگاه ثبات کیفیت توان
دستگاه های پاور آنالایزر با استفاده از پارمترهای پیشرفته کیفیت توان و شکل موج هایی که اندازه گیری و ارسال می‌کنند، برای تحلیل های تخصصی و پیشرفته کیفیت توان، پیدا کردن خرابی های سیستم های قدرت، پیدا کردن منشا آلودگی هارمونیکی، تحلیل جریان موتورها، پیشگیری و پیش بینی خرابی های بارهای حساس، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
از جمله کاربردهای دستگاه دیتالاگر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پایش کیفیت توان : اندازه گیری پارامترهایی مانند ولتاژ، جریان، فرکانس، هارمونیک ها و اعوجاج های موج برای اطمینان از کیفیت برق در شبکه
- مدیریت انرژی : تحلیل مصرف انرژی و شناسایی نقاط پرت انرژی به منظور کاهش هزینه ها و افزایش بازده
- حفاظت از تجهیزات : تشخیص زودهنگام مشکلاتی مانند نوسانات برق، اضافه بار و هارمونیک ها و پیش گیری از آسیب به تجهیزات الکتریکی
- آنالیز موتورهای الکتریکی : بررسی عملکرد موتورها و پیش بینی نیاز به تعمیر و نگهداری برای جلوگیری از خرابی های ناگهانی
- گزارش گیری و تحلیل داده ها : ارائه گزارش های جامع و تحلیل های دقیق برای تصمیم‌گیری های مدیریتی و بهبود سیستم های موجود
کاربرد دستگاه های پاور آنالایزر برای دستگاه یو پی اس
کاربردهای عمده دستگاه دیتالاگر برای دستگاه یو پی اس عبارتند از:
- پایش و بهبود کیفیت برق ورودی به یو پی اس با اندازه‌گیری پارامترهای کیفی برق ورودی به یو پی اس و کمک به شناسایی مشکلات احتمالی در منبع تغذیه و جلوگیری از آسیب های ناشی از نوسانات برق
- ارزیابی عملکرد یوپی اس در شرایط مختلف بار و وضعیت های اضطراری
- مدیریت مصرف انرژی و بهینه سازی بازده یوپی اس با اندازه‌گیری دقیق مصرف انرژی و تلفات در سیستم UPS
- تشخیص و پیشگیری از مشکلات هارمونیکی
- پایش وضعیت باتری های یو پی اس با اندازه گیری پارامترهای مرتبط با شارژ و دشارژ باتری ها و پیش‌بینی عمر باقی مانده و برنامه ریزی برای تعویض به موقع آنها
- و گزارش گیری جامع و تحلیل وقایع مهم در شبکه برق، مانند قطعی‌ها، نوسانات و تغییرات ناگهانی بار
جمع بندی
بخش عمده محتوای این مطلب بر اساس مقالات سایت شرکت توان پژوه بهراد ، جمع آوری و تدوین شده است.
دستگاه های دیتا لاگر ابزارهایی ضروری برای پایش، تحلیل و بهینه سازی عملکرد یو پی اس‌ها هستند. با استفاده از این دستگاه ها، می‌توان از عملکرد مطمئن و کارآمد سیستم های یو پی اس اطمینان حاصل کرد، هزینه‌های انرژی را کاهش داد و از آسیب‌های ناشی از مشکلات کیفیت برق جلوگیری نمود.
