باتری یو پی اس نقش کلیدی در عملکرد یوپی اس ایفا میکند. در مشخصات باتری یو پی اس، یک عمر استاندارد مشخص شدهاست. اما مواردی وجود دارند که در کاهش یا افزایش عمر پیشبینی شده برای باتری ها موثر هستند. با رعایت راهکارهای افزایش طول عمر باتری یو پی اس که در این مطلب به آن میپردازیم، میتوانید مدت زمان بیشتری از باتری های یوپی اس استفاده کنید.
مطلب خرید باتری یو پی اس راهنمای کامل شما برای انتخاب یک باطری مناسب برای UPS است.
عوامل تاثیرگذار در طول عمر باتری یوپی اس
باتری های یو پی اس، وظیفه پشتیبانی از تجهیزات متصل به یو پی اس را در زمان قطع برق به عهده دارند. در زمان اتصال جریان برق باتری ها شارژ میشوند و در زمان قطع جریان برق ورودی و طی فرآیند دشارژ، انرژی تجهیزات را تامین میکنند. موارد متعددی در طول عمر باتری های یوپی اس تاثیرگذار هستند. توجه به این موارد، برای استفاده بلندمدت از باتری های UPS بسیار تاثیرگذار است. این موارد عبارتند از:
- دما و شرایط محیطی
- تعداد دفعات شارژ و دشارژ
- کالیبره کردن باتری
- تاریخ تولید باتری
در ادامه تاثیر و اهمیت این موارد برای افزایش طول عمر باتری ها را بیان میکنیم.
دما و شرایط محل قراردادن باتری ها
عملکرد باتری یو پی اس بر مبنای واکنشهای شیمیایی بین الکترودها و الکترولیت داخل باتری است. فعل و انفعالات شیمیایی که انجام میشود، باعث ایجاد اختلاف پتانسیل بین دو الکترود مثبت و منفی باتری میشود و در نتیجه حرارت ایجاد میشود. دمای محیط باتری یو پی اس عامل بسیار تاثیرگذاری در طول عمر باتری است. در نمودارهای عملکردی باتری، دمای استاندارد برای سنجش عملکرد صحیح باتری ها 25 درجه سانتیگراد درنظر گرفته شده است. وقتی دما بالا میرود، واکنشهای شیمیایی نیز افزایش پیدا میکند و باعث کارکرد بیشتر باتری و در نتیجه کاهش عمر باتری میشود.
طبق نمودار عملکردی زیر که در صفحات محصولات باتری هم وجود دارد، به ازای هر 10 درجه سانتیگراد که دمای محیط از 25 درجه سانتیگراد بیشتر شود، عمر باتری یو پی اس حدود 50% کمتر میشود.

همچنین گرد و خاک و رطوبت زیاد محیط نیز از مواردی هستند که در طول عمر باتری تاثیر میگذارند. با رعایت شرایط مناسب نگهداری از باتری ها، عمر مفید باتری ها افزایش مییابد.
راههای حفظ شرایط محیطی مناسب برای باتری ها
کارشناسان موارد زیر را برای حفظ دمای مناسب محیطی که باتری های یوپی اس در آن قرار دارند، توصیه میکنند:
- باتری ها از موانع بسته اطراف حداقل 10 سانتیمتر فاصله داشته باشند تا دمای آنها موقع کارکردن از حد نرمال بالاتر نرود.
- محیط قرارگرفتن باتری ها خشک و خنک باشد و تهویه مناسبی داشته باشد.
- باتری ها در معرض تابش نور خورشید یا در مجاورت هیچ وسیله گرمایشی نباشند.
- از کابینت مخصوص برای نگهداری باتری ها استفاده شود تا از آسیب و عوامل مخرب محیطی حفظ شوند.
- باتری ها در محلی گذاشته شوند که به آنها فشار نیاید.
تعداد دفعات شارژ و دشارژ و عمق دشارژ
DOD یا عمق دشارژ باتری یو پی اس نشاندهنده میزان تخلیه شارژ باتری به هنگام دشارژ است. هرچقدر عمق دشارژ و تعداد دفعات شارژ و دشارژ باتری ها بیشتر باشد، عمر باتری کوتاهتر میشود. تاثیر عمق دشارژ بر کاهش عمر باتری ها را در نمودار زیر مشاهده میکنید.

موارد زیر را برای کاهش تعداد دفعات شارژ و دشارژ باتریها درنظر بگیرید:
- با انتخاب ظرفیت مناسب باتری ها برای پشتیبانی از تجهیزات، میزان عمق دشارژ آنها کمتر میشود.
- با استفاده بهینه میتوانید فرآیند شارژ و دشارژ باتری های یو پی اس را مدیریت کنید.
کالیبره کردن باتری
کالیبره کردن باتری (دشارژ کامل باتری) برای یک یا دو بار در سال در افزایش عمر باتری ها تاثیر دارد.
- مراقب باشید که کالیبره کردن زیادتر از حد مورد نیاز، تاثیر معکوس دارد و حتی میتواند باعث کاهش عمر مفید باتری ها شود.
تاریخ تولید باتری
تاریخ تولید باتری یو پی اس توسط شرکتهای تولید کننده مشخص میشود. واکنشهای شیمیایی درون باتری ها، حتی اگر استفاده نشوند، ادامه دارد. هر چقدر از مدت زمان تولید یک باتری گذشته باشد، عمر مفید استفاده از آن کمتر میشود.
- باطری های با تاریخ تولید نزدیکتر را بخرید تا مدت زمان بیشتری بتوانید از آنها استفاده کنید.
موقع انتخاب باتری، علاوه بر تاریخ تولید، باید موارد دیگری از جمله ولتاژ، ظرفیت، نوع و قیمت باتری را هم درنظر بگیرید.
توصیههای تکمیلی
امیدواریم با رعایت موارد گفته شده، عمر مفید باتری های یو پی اس تان را افزایش دهید.
به هر حال باتری های UPS به مرور دچار فرسودگی میشوند. ولی هیچوقت از باتری های فرسوده در کنار باتری های نو استفاده نکنید، چون قابلیت اطمینان باتری ها را کاهش میدهد. با تعویض به موقع باتری ها، هم از سیستم یو پی اس ارزشمندتان محافظت کنید و هم در زمان قطع برق، از عملکرد باتری ها برای پشتیبانی از تجهیزات موردنظرتان مطمئن خواهید بود.