سولفاته شدن باتری یکی از مشکلات رایج و آشکار باتری ها، از جمله باتری های یو پی اس است. سولفاته شدن باتری یو پی اس یک فرآیند شیمیایی است که تاثیر منفی در عملکرد باتری ها دارد و باعث اختلال در برق رسانی به تجهیزات می‌شود.
در فرآیند سولفاته شدن باتری یو پی اس، کریستال‌های سولفات سرب روی صفحات باتری رسوب می‌کنند و به مرور زمان بزرگ‌تر و سخت‌تر می‌شوند. این کریستال‌ها مانع از انجام واکنش‌های شیمیایی لازم برای تولید جریان برق شده و در نتیجه ظرفیت باتری کاهش می‌یابد.
در این مطلب دلایل و علائم سولفاته شدن باتری را بررسی کرده و روش های رفع و راه های پیشگیری از سفیدک زدن سر باتری یو پی اس را مطرح می‌کنیم.
در صورتی که نیاز به تعویض و خرید باتری دارید، برای مشاهده محصولات و مطالعه نکات لازم برای خرید، به راهنمای خرید باتری یو پی اس مراجعه کنید.
سولفاته شدن باتری یوپی اس
در باتری های اسید سربی که در یو پی اس استفاده می‌شوند، دو صفحه مثبت و منفی از جنس سرب وجود دارد. در هنگام تخلیه باتری، سولفات با سرب موجود در صفحات واکنش داده و کریستال های سولفات سرب تشکیل می‌شود. معمولا فرآیند سولفاته شدن برگشت‌پذیر است و در هنگام شارژ، سولفات سرب دوباره به مواد اولیه تبدیل می‌شود.
اگر باتری برای مدت طولانی در حالت تخلیه و دشارژ شده باقی بماند، کریستال‌های سولفات سرب بزرگ‌تر و سخت‌تر شده و به صفحات باتری می‌چسبند. این کریستال‌های بزرگ به سختی در فرآیند شارژ حل می‌شوند و به تدریج روی صفحات باتری جمع می‌شوند.
علائم سولفاته شدن باتری یوپی اس
وجود رسوبات سفید رنگ روی سر باتری و یا باد کردن محفظه باتری را می‌توان از علائم ظاهری سولفاته شدن باتری دانست.
از مهمترین علائم عملکردی که می‌تواند نشانه سولفاته شدن باتری باشد، می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- تخلیه شارژ باتری زودتر از زمان مورد انتظار و بی برق ماندن تجهیزات
- افزایش زمان لازم برای شارژ کامل باتری
- ولتاژ باتری در حالت شارژ یا دشارژ کمتر از حد معمول
- گرم شدن باتری در هنگام شارژشدن یا کارکردن
- کاهش قابل توجه طول عمر باتری
روش های دقیق تر برای تشخیص سولفاته شدن باتری
برای تشخیص دقیق تر سولفاته شدن باتری، می‌توان از برخی از ابزار و یا روش ها برای اطمینان بیشتر استفاده کرد.
با استفاده از یک مولتی متر می‌توانید ولتاژ باتری را در حالت شارژ کامل یا دشارژ، اندازه گیری کنید. اگر ولتاژ باتری با شارژ کامل کمتر از میزان معمول باشد، احتمال سولفاته شدن وجود دارد.
همچنین باتری را با یک میزان مشخص بار مصرفی، تخلیه کنید و زمان تخلیه کامل را اندازه بگیرید. اگر زمان تخلیه خیلی کمتر از حد معمول باشد، باتری سولفاته شده است.
دلایل سولفاته شدن و سفیدک زدن سر باتری یو پی اس چیست؟
عوامل مختلفی ممکن است باعث سولفاته شدن باتری یو پی اس شوند. برای پیشگیری از سفیدک زدن یا سولفاته شدن باتری، اطلاع از علل ایجاد آن خیلی کمک کننده است. مهمترین دلایل سولفاته شدن باتری عبارتند از:
- تخلیه عمیق و مکرر؛ چون باعث تشکیل کریستال های بزرگ سولفات می‌شود.
- شارژ ناقص؛ چون کریستال های سولفات فرصت حل شدن پیدا نمی‌کنند و به مرور زمان بزرگ تر می‌شوند.
- دمای بالا که باعث تسریع واکنش‌های شیمیایی و تشکیل کریستال‌های سولفات می‌شود.
- استفاده از آب غیرمقطر برای حفظ سطح اسید در باتری که باعث تشکیل رسوبات و کاهش عملکرد باتری می‌شود.
- افزایش سن باتری، احتمال سولفاته شدن آن را بیشتر می‌کند.
در بخش بعدی به روش‌های برطرف کردن سولفاته باتری اشاره می‌کنیم.
رفع سولفاته و سفیدک باتری یو پی اس
با انجام یک سری اقدامات، می‌توانید از سفیدک زدن باتری ها پیشگیری کنید. رفع سولفاته باتری ممکن است بین چند روز تا چند هفته طول بکشد.
با مشاهده علائم اولیه سولفات، می‌توانید با شارژ کافی و دشارژ مناسب باتری ها، سفیدک ها را برطرف کنید. همچنین می‌توان محل تماس قطب با درپوش را با مقداري گريس چرب کرد و یا اینکه روی بست های باتری را با مایع ظرفشوئی به طور کامل پوشاند. به علاوه می‌توانید از واشرهاي لاستیكي يا نمدي براي جلوگيري از سفيدك زدن قطب ها استفاده کنید.
با گذشت زمان و سولفاته شدن سرب باتری های یو پی اس، کریستال های سولفات بزرگ و بزرگ تر می شوند. هرچقدر دیرتر برای رفع سولفاته یا سفیدک اقدام کنید، کریستال ها سخت شده و دیگر برطرف نمی‌شوند و در این حالت باید باتری ها را تعویض کرد.
راه های پیشگیری از سولفاته شدن و سفیدک زدن سر باتری
برای جلوگیری از سولفاته شدن باتری، توصیه می‌شود که اقدامات زیر را انجام دهید:
- باتری را به طور مرتب شارژ کنید.
- از تخلیه کامل باتری خودداری کنید.
- در صورت نیاز باتری ها به تنظیم سطح الکترولیت، از آب مقطر با کیفیت بالا استفاده کنید.
- باتری را در محیطی با دمای معتدل نگهداری و انبار کنید.
- به صورت دوره‌ای باتری را سرویس کنید.
- حداکثر هر ۶ ماه یکبار، باتری ها را شارژ و دشارژ کنید.
با رعایت این نکات می‌توانید هم از شوره زدن سر باتری ها و سولفاته شدن باتری پیشگیری کنید و هم عمر مفید باتری یو پی اس خود را افزایش داده و از عملکرد بهتر آن اطمینان حاصل کنید.
جمع بندی
در این مطلب سولفاته شدن یا سفیدک زدن باتری را توضیح دادیم و علل ایجاد و راه های رفع آن را معرفی کردیم. امیدواریم راهکارهای معرفی شده برای پیشگیری از سولفاته شدن باتری های یو پی اس به شما کمک کند.
